Sözlükte kalkmak, dikilmek, ayaklanmak anlamlarına gelen kıyamet, bir terim olarak, evrenin düzeninin bozulması, her şeyin alt üst edilmesi ve ölen varlıkların yeniden diriltilerek ayağa kalkması ve mahşere doğru yönelmesi demektir.49
Kur’an ahiret hayatının aşamaları hakkında ayrıntılı bilgiler verir. Dünya hayatından ahiret hayatına geçiş aşaması kıyamettir. Kur’an kıyametin nasıl gerçekleşeceğine dair dikkat çekici tablolar çizer.
Kur’an’daki bilgilere göre kıyamet “sûra üflenince” başlayacak ve kıyametin kopması sonucu kâinattaki düzen bozulup hayat son bulacaktır. Bundan başka Kur’an’da sûra ikinci üflemenin ardından ba’s olayının gerçekleşeceği, Allah’ın (c.c) insanları tekrar dirilterek yerden ot bitirir gibi topraktan çıkaracağı ve insanların aynı hedefe doğru koşarak Rablerinin huzuruna çıkacakları haber verilir.
Kıyametin ne zaman kopacağını ancak Allah (c.c) bilir. Yüce Allah kıyametin kopacağı zamanı ancak kendisinin bildiğini çeşitli ayetlerde ifade etmiştir.
Kıyamet Alametleri
Kur’an’da kıyamet alâmetlerinin nelerden ibaret olduğuna dair bilgi verilmemiş, sadece Ye’cûc ve Me’cûc’ün gelişinden (Enbiyâ suresi, 16. ayet), dabbetü’l-arzın çıkışından (Neml suresi, 12. ayet), göğün insanları saracak bir duman (duhân) yayacağından (Duhân suresi, 11-12. ayetler) bahsedilmiştir.
Hadislerde de kıyamet alâmetleri eşrâtü’s-sâa tabiriyle ifade edilir. Bu hadislerde belirtildiğine göre Hz. Peygamber kıyametin kopuş zamanını bilmediğini söylemiş, ancak kopmasından önce vuku bulacak bazı olayların onun yaklaştığının alâmetleri sayılacağını haber vermiştir.60 Yecüc Me’cüc’ün ortaya çıkması, Deccal’ın zuhuru, yeryüzünün duman (duhan) ile kaplanması, büyük depremlerin ve yer çöküntülerinin yaşanması, dâbbetü’l-arzın yerden çıkması, nüzul-i İsa, güneşin batıdan doğması gibi olağanüstü bir takım hâdiselerin meydana geleceği ayet ve hadislerde bildirilmiştir. Özellikle kıyamet öncesinde toplumlardaki ahlaki çöküntüyü haber veren hadisler, Peygamberimiz (s.a.v) tarafından çokça zikredilmiştir.61
49. Komisyon, TDV İlmihali, “İman ve İbadetler”, C 1 s. 121.
50. Kıyamet suresi, 6-12. ayetler.
51. İnfitar suresi, 1-5. ayetler.
52. Haşr suresi, 18-19. ayetler.
53. Karia suresi, 1-11. ayetler.
54. Zümer suresi, 68. ayet.
55. Nuh suresi, 17-18. ayetler.
56. Mearic suresi, 43-44. ayetler.
57. Yâsîn suresi, 51. ayet.
58. Lokman suresi, 34. ayet.
59. Arâf suresi, 187. ayet.
60. bk. Buhari, İman, 37.
61. bk. Buhari, Fiten, 4, 24-25; Buhari, Enbiya 7; Buhari, Büyû, 102; Müslim, Fiten, 1-2, 18, 37, 39, 40, 42, 91, 118; Müslim, İman, 242-247;
İbn Mace, Fiten, 25-36; Tirmizi, Fiten, 35, 42-43.