On İki Hizmet Nedir?

Alevilik-Bektaşilik kültüründe cem, en çok önem verilen uygulamalardan biridir. Cemin düzenli, sistemli ve sorunsuz bir şekilde yerine getirilmesi şarttır. İşte bunun gerçekleşmesi için de cem sırasında yerine getirilmesi gereken bazı hizmetler vardır. Bunlar on iki hizmet olarak adlandırılır.

Cem törenlerinin insanlar arası ilişkileri düzenleyen bir yönü de vardır. Mesela cemde gelişigüzel oturulmaz ve gelişigüzel hareket edilmez. İnsanların, cemevinde kendine çekidüzen vermesi, cemin kurallarına uyması gerekir. Böyle olup olmadığı da on iki hizmeti yerine getiren görevlilerce denetlenir.

Cem sırasında yerine getirilmesi gereken on iki hizmet ve bu hizmetleri yerine getirmekle görevli kişiler şunlardır:

Dede: Cemi yöneten kişidir. Cenaze, nikâh, sünnet, ad koyma vb. törenler hep dedenin öncülüğünde gerçekleştirilir.

Rehber: Cemden önce dedenin önüne post serer. Ceme katılanlara yardımcı olur ve yol gösterir, cemde düzeni sağlar.

Gözcü: Cemin kurallarına uygun olarak sessiz ve sakin bir şekilde geçmesini sağlamakla görevlidir.

Çerağcı: Cemevinde bulunan mum, lamba vb. aydınlatma araçlarını yakmak çerağcının görevidir.

Zakir: Cemde tevhit, düvaz-imam, miraçlama, mersiye, nevruziye okur.

Süpürgeci: Cemden önce ve sonra cemevini süpürür. Cemevinin temizliğinden süpürgeci sorumludur.

Sakacı: Ceme katılan canlara su, şerbet vb. içecekler dağıtır.

Sofracı: Ceme katılacak kimselerin getirdiği yemekleri toplar ve bunların dağıtılmasını sağlar.

Kesilen kurbanların dağıtılmasından sorumlu olan görevli de sofracıdır.

Semahçı: Semah yapacakları ayağa kaldırır. Dönülen semaha öncülük eder.

Peykçi: Cemin yapılacağını insanlara duyurur, herkesin cemden haberdar olmasını sağlamak onun görevidir.

İznikçi: Ceme katılanların ayakkabılarını düzenleyip muhafaza eden kişidir.

Bekçi: Ceme katılan kişilerin evlerinin güvenliğini sağlar.

 

Yorum yapın