Hz. Yusuf Kur’an’da adı geçen peygamberlerden birisi olup Yakup Peygamberin on iki oğlundan biridir. Soyu Hz. İbrahim’e kadar varır. Kur’an-ı Kerim’de kendi adını taşıyan bir sure vardır.
Hz. Yusuf’un on bir tane erkek kardeşi vardı. Hz. Yakup, güzel huylu olmasından dolayı Hz. Yusuf’u çok seviyordu. Bu sevgiyi ağabeyleri kıskanıyorlardı. Yusuf (a.s) bir gece rüyasında on bir yıldızın, Güneş ve Ay’ın kendisine secde ettiklerini gördü. Bu rüyayı babasına anlattı. Babası Hz. Yusuf’un büyük ve erdemli biri olacağını anladı ve Yusuf’a rüyasını ağabeylerine anlatmamasını tembihledi. Ağabeyleri bir süre sonra rüyadan haberdar oldular ve Yusuf’u kıskandılar.
Sonra Yusuf’tan kurtulmak için onu gizlice öldürüp bir yere atmayı planladılar. Gezip eğlenmek bahanesiyle babalarından izin alarak Yusuf’u alıp kırlara götürdüler. Onu öldürmeye elleri varmayıp bir kuyuya attılar, gömleğini da kana bulayarak, “Yusuf’u kurt kaptı.” diye babalarına yalan söylediler. Kuyunun yanından geçmekten olan bir kervan, Yusuf’u buldu ve köle olarak satmak üzere alıp Mısır’a götürdüler. Onu Mısır vezirine sattılar. Yusuf Mısır sarayında büyüdü. Kendisine Allah tarafından rüyaları yorumlama ilmi verildi.
Hz. Yusuf’un hayatı Kur’an-ı Kerim’de Yusuf Suresi’nde anlatılır. Bu sure Kur’an’ın 12. Suresi’dir. 111 ayettir. Surenin tamamında Hz. Yusuf’un hayatı anlatılır.
Kralın rüyası neydi? Hz. Yusuf rüyayı nasıl yorumladı?
Hz. Yusuf kendisine atılan bir iftiradan dolayı senelerce hapiste kaldı. Hapiste arkadaşlarının rüyalarını yorumluyordu. Yorumladığı rüyalar da aynı şekilde gerçekleşiyordu. Hükümdar bir gece rüyasında yedi zayıf ineğin yedi semiz ineği yediğini ve yedi yeşil başakla yedi kuru başak gördü. Bu rüyanın yorumunu yaptırmak istedi. Fakat hiç kimsenin yorumunu mantıklı bulmadı. Bu arada zindandaki adam Hz. Yusuf’u hatırladı. Efendisine durumu anlatarak onu zindandan çıkarttı. Hz. Yusuf rüyayı yorumlayarak, yedi sene bolluk olacağını, peşinden gelen yedi senenin ise kıtlıkla geçeceğini söyledi. Bunun üzerine hükümdar, Hz. Yusuf’u Maliye Bakanlığına getirdi.
Kur’an’da Yüce Allah, Hz.Yusuf’un kıssası için şöyle buyuruyor: “Ant olsun, Yusuf ve kardeşlerinde (hakikati arayıp) soranlar için ibretler vardır.”(Yusuf Suresi, 7. ayet)
Yusuf (a.s) bolluk yıllarında bütün ambarları buğdayla doldurttu, kıtlık yılları gelince oradan halka dağıtmaya başladı. Kıtlık, Hz. Yusuf’un babasının memleketi olan Kenan (Filistin) diyarını da vurmuştu. Yusuf ‘un(a.s) kardeşleri de buğday almak için iki kez Ken’an ilinden Mısır’a geldiler. Hz. Yusuf onları tanımıştı, ama onlar Yusuf’u (a.s) tanımamışlardı. Sonunda Yusuf (a.s), onu kuyuya atan kardeşlerine kendini tanıtınca onlar hayretler içinde kaldılar. Büyük utanç duydular. Ama Hz. Yusuf onları affettiğini belirterek; “Bugün kınanacak değilsiniz, Allah sizi affetsin. O, merhametlilerin en merhametlisidir.”(Yusuf Suresi, 92. ayet) dedi.
Hz. Yusuf’un küçükken gördüğü rüya nasıl gerçekleşti?
Hz. Yusuf babası, annesi ve kardeşlerinin tamamını Mısır’a davet etti. Ailesi Mısır’a vardığında Yusuf (a.s) anne ve babasını tahta oturttu, diğer on bir kardeşi ise Hz. Yusuf’un önünde saygıyla eğildiler. O zaman Yusuf (a.s): “Babacığım, işte bu vaktiyle gördüğüm rüyanın gerçekleşmesidir. Rabbim onu gerçekleştirdi. Şeytan benimle kardeşlerimin arasını bozmuştu. Beni hapisten çıkaran, sizi çölden getiren Rabbim, bana pek çok iyiliklerde bulundu. Doğrusu Rabbim, dilediğine lütufkârdır. O şüphesiz, bilendir, hâkimdir.” (Yusuf Suresi, 100. ayet) dedi.
Bu şekilde İsrailoğulları, Filistin’den Mısır’a gelip yerleşmiş oldu. Uzun yıllar Hz. Yusuf Mısır’da insanları adaletle yönetti. Onlara peygamberlik ve rehberlik yaptı. Hep iyiliğe ve güzelliğe çağırdı.