Alkol, içildiğinde insanın aklını ve iradesini kullanmasını engelleyen, uyuşturucu etkisi bulunan maddelere denir. Dinimiz, aklı, canı, nesli, malı ve dini korumayı esas almış; bu değerlere herhangi bir şekilde zarar verilmesini de yasaklamıştır. Bu değerlere zarar veren davranışların başında da alkollü içkiler gelmektedir.
Alkollü içkiler, beyin ve merkezî sinir sistemi üzerinde etki yaparak insan zekâsını ve karar verme yeteneğini olumsuz yönde etkiler. İnsanın iradesini zayıflatır. Aklını kullanarak doğru karar vermesine engel olur. Sorumluluklarını aksatır. Peygamberimiz: “Her sarhoş edici haramdır. Çoğu içildiği zaman sarhoş eden şeyin az içilmesi de haramdır.” (Buharî, Eşribe, 4.) buyurmuştur.
“Ey iman edenler! Şarap, kumar, dikili taşlar (putlar), fal ve şans okları birer şeytan işi pisliktir; bunlardan uzak durun ki kurtuluşa eresiniz. Şeytan içki ve kumar yoluyla ancak aranıza düşmanlık ve kin sokmak; sizi, Allah’ı anmaktan ve namaz kılmaktan alıkoymak ister. Artık bunlardan vazgeçtiniz değil mi?” (Mâide Suresi, 90- 91. Ayetler )
Alkollü içki kullanmanın zararları nelerdir?
İçki bağımlılığı bireyin aile huzurunu, sosyal ve mesleki hayatını olumsuz yönde etkiler. Alkol bağımlıları yalnızca kendilerine değil, birlikte oldukları kişilere ve çevrelerine de zarar verirler. Çünkü kişi, sarhoşluk nedeniyle davranışlarını kontrol edemez. Kendine ve başkalarına olan saygısını yitirir. Taşkın hareketleriyle cinayetlere, trafik kazalarına, kırgınlık, dargınlık ve aile içi geçimsizliklere yol açar.
Toplumda alkol kullanımı nasıl başlar?
Alkol kullanımı çevrenin etkisi, merak ya da özenti ile başlar. Alkol, bazen yalnızlıktan kurtulmanın veya sorunlardan kaçmanın bir aracıymış gibi algılanır. Ancak alkol, insanın gerçekte hiçbir sorununu çözmez. Hatta sorunların ortaya çıkmasına yol açar. Mevcut sorunların çözümünü zorlaştırır.
Tüm bu sebeplerle alkollü içkilerin, bağımlının kendisine, aile hayatına, doğacak çocuklarına, iş hayatına, aile ve ülke ekonomisine, ferdî ve toplumsal zararları pek çoktur. İçki vücudu tahrip ederek birçok hastalıklara sebep olduğu gibi sürekli içen kişide zamanla bağımlılığa da yol açabilmektedir.
Uyuşturucu kullanmanın bireysel ve toplumsal zararları nelerdir?
Kişi ve topluma büyük zararı dokunan davranışlardan birisi de uyuşturucu kullanmaktır. Uyuşturucu, içinde bağımlılığa yol açan birçok madde içerir. Uyuşturucu maddeler, kişide bağımlılık yapar.
Uyuşturucu maddeler, türlerine göre insana ve topluma çeşitli zararlar verir. Uyuşturucu kullanan kişinin akıl, beden ve ruh sağlığı bozulur. Sağlığı bozulan bireyler, toplumda huzursuzluğa ve çeşitli sorunlara neden olurlar. Toplumun temeli olan aileler içki ve benzeri kötü alışkınlıklar yüzünden parçalanır. İnsan bir kez bağımlı olduğu zaman uyuşturucu elde edebilmek için, hırsızlık ve cinayet gibi suçlara da yönelebilir.
Ülkemizde 1-7 Mart tarihleri Yeşilay Haftası olarak kutlanır. Bu haftada içkinin, sigaranın ve uyuşturucunun bireye, aileye ve topluma verdiği zararlar anlatılır.
Uyuşturucu kullanan kişide sinirlilik, gerginlik, uykusuzluk vb. sağlık sorunları görülür. Akıl, Allah’ın insana verdiği en büyük nimettir. Uyuşturucu kullanmak aklın düşünme kabiliyetini zayıflatmakta ve insanı ne yaptığını bilemez hâle getirmektedir. Bu nedenle Yüce Allah Kur’an’da: “…Kendi elinizle kendinizi tehlikeye atmayın! İyilik edin. Şüphesiz Allah iyilik edenleri sever.” (Bakara Suresi, 195. ayet) buyurmaktadır. İnsan elindeki imkânları kendisini tehlikeye götürecek alanlarda kullanmamalıdır. Peygamberimiz de: “Hastalık gelmeden önce sağlığın… ve ölüm gelmeden önce hayatın değerini bilin.” (Buharî, Sahih-i BuharîTecrid-i Sarih Tercümesi, C 12, s.176.) buyurarak vücudun bize emanet olarak verildiğini belirtip sağlığımızın değerini bilerek sağlığımızı korumamızı istemektedir.
Kişi ve toplum yaşamını korumayı amaçlayan dinimiz, her türlü uyuşturucudan uzak durmamızı ister. Bu konuda duyarlı olmalı, kendimiz uyuşturucudan uzak durduğumuz gibi başkalarını da uyarmalıyız. İnsanlığın en büyük düşmanlarından olan uyuşturucu maddelere karşı mücadele etmeliyiz.
Sigara, sağlığımıza zararlı alışkanlıkların en yaygın olanlarından biridir. Dünya Sağlık Örgütü istatistiklerine göre dünyada ölüme yol açan nedenler arasında sigara içmek ilk sırayı almaktadır. Uyuşturucu çabucak yıkıma sürüklerken sigara sinsice ve ağır ağır insan bedenine zarar vermektedir. Sigarada vücudumuza zarar veren birçok kimyasal madde bulunmaktadır. Bunların içinde en tehlikeli olanları karbon monoksittir. Bu arabaların egzoz gazının aynısıdır. Nikotin, birçok uyuşturucu gibi bağımlılık yapar. Katran, akciğer kanseri ve kronik bronşite yol açar.
Sigara hangi hastalıklara sebep olmaktadır?
İnsanların en sinsi düşmanının sigara olduğu bilinmektedir. Sigara kronik bronşitten akciğer kanserine, damar sertliğinden kalp hastalığına, ağız ve boğaz kanseri vb. daha birçok hastalığa neden olmaktadır. Erken yaşlanmaya da yol açan sigara alışkanlığı kişinin kendisine zarar vermekle kalmaz, ailesinden başlayarak çevresindeki herkese zarar verir. Böylece başkalarının da sağlıklı yaşam hakkını olumsuz yönde etkiler.
Sigaraya başlama nedenleri nelerdir?
Ülkemiz genç bir nüfusa sahiptir. Genç nüfus ülke kalkınmasında çok önemlidir. Kötü davranışlar insanın enerjisini yararlı alanlarda kullanmasına engel olmaktadır. Bu nedenle sigara, alkol, kumar ve uyuşturucu gibi zararlı davranışlardan uzak durmalıyız. Başkalarını rahatsız etmemeliyiz. Çünkü başkalarını rahatsız etmek, kul hakkına müdahaledir.
Allah’ın bize emanet ettiği bedenimize zarar vermekten kaçınmalıyız. Sigara vb. kötü alışkanlıklardan uzak durmalıyız.