Oğulcuğum! Benden, yaptığın zaman sana zarar vermeyecek dört şeyi öğren: Zenginliğin en üstünü akıldır. Yoksulluğun en büyüğü ahmaklıktır. Korkulacak şeylerin en kötüsü kendini beğenmektir. Asaletin en yücesi güzel ahlaktır. Oğulcuğum! Ahmakla arkadaş olma! Çünkü sana fayda yerine zarar verir. Cimriyle arkadaş olma! Çünkü muhtaç olduğun zaman sana yardım etmez. Kötü insanla arkadaş olma! Çünkü pek … Read more
Yüce Allah (c.c.), İslam dinini insanları iman ve ibadete yönlendirmek, onları iyiye ve doğruya yöneltmek, kötülüklerden sakındırmak için göndermiştir. Dolayısıyla İslam dininin temel amaçlarından biri, toplumda iyiliklerin hâkim olmasını, kötülüklerin de en aza indirilmesini sağlamaktır. Nitekim bir ayette, “Muhakkak ki Allah adaleti, iyiliği, akrabaya yardım etmeyi emreder; çirkin işleri, fenalık ve azgınlığı da yasaklar. O, … Read more
Bizleri özenle ve en güzel şekilde yaratan Yüce Allah’tır (c.c.). Anne ve babamız ise varlık sebebimizdir, dünyaya gelmemize vesile olan kişilerdir. Hayatta bize en yakın olan kişiler anne ve babamızdır. Onlar bizi çok sever, bizim için her türlü fedakârlığı yaparlar. Sağlıklı beslenmemiz, iyi bir eğitim almamız için ellerinden gelen çabayı gösterirler. Hastalandığımızda sabahlara kadar baş … Read more
İnsanlar eksik yönlerinin araştırılmasını, kusurlarının başkaları tarafından bilinmesini istemez, bundan rahatsızlık duyarlar. Başkalarının eksik ve kusurlu yönlerini araştırmak, onları başkalarına anlatmak insan onuruna saygısızlıktır, aynı zamanda özel hayatın gizliliği hakkını ihlal etmektir. Bu kötü davranış, toplumda barış ortamına zarar verir. İnsanların huzursuz ve mutsuz olmasına yol açar. Dostlukları, arkadaşlıkları bitirir. Kusur aramayı alışkanlık hâline getirenler … Read more
İslam dininin yasakladığı kötülüklerden biri, insanlar hakkında kötü zanda bulunmaktır. Buna dinî terim olarak su-i zan denir. Zan, dinimizde asla bir bilgi kaynağı olamaz. Çünkü zanda şüphe, tereddüt ve ihtimal vardır. Bu sebeple zanla hareket etmek doğru değildir. Kur’an-ı Kerim’de yer alan bir ayette bu konuyla ilgili olarak şöyle buyrulur: “…Onlar sadece zanna uyuyorlar. Zan … Read more
Kibir, kişinin kendini üstün görerek başkalarını küçümsemesi, insanlara karşı aşağılayıcı davranışlar sergilemesidir. Türkçemizde bu kavramın karşılığı olarak büyüklenme, böbürlenme gibi ifadeler kullanılır. Kibirlenme; insanların ilim, ibadet, soy-sop, güzellik, mevki, makam, kuvvet vb. sebeplerle başkalarına karşı üstünlük taslaması, kendini büyük görüp çevresindekileri aşağılaması şeklinde ortaya çıkmaktadır. Kibrin en ileri derecesi, Allah’a (c.c.) karşı kibirlenmek ve ona … Read more
Yüce dinimiz İslamiyet Müslümanları kardeş saymıştır. Kardeşlik ilişkilerine zarar veren her türlü kötü davranışı da yasaklamıştır. Alay etmek, insanlar arası ilişkileri bozan, dinimizin kardeşlik anlayışıyla bağdaşmayan bir davranıştır. Bu sebeple de başkalarıyla alay etmek dinimizde yasaklanmış ve günah kabul edilmiştir. Rabb’imiz (c.c.) Kur’an-ı Kerim’de, “Arkadan çekiştirmeyi, yüze karşı eğlenmeyi âdet edinen herkesin vay hâline!” (Hümeze … Read more
Bazı insanlar bütün iyi şeylere, nimetlere kendilerinin sahip olmasını isterler. Bununla da yetinmezler; başkalarının başarılı, zengin, sağlıklı, huzurlu olmasından rahatsızlık duyarlar. Böyle kişilere hasetçi denir. İslamiyetin yasakladığı kötü davranışlardan biri olan haset; başkalarının sahip olduğu imkânları kıskanma anlamına gelir. Bu kavramın Türkçemizdeki karşılığı kıskançlıktır, çekememezliktir. İnsanın, başkalarında gördüğü nimetlerin kendisinde de olmasını istemesi normaldir ve … Read more
Hırsızlık yapmak, başkasının hakkını yemektir. Hakkı olmayan bir şeyi, başkasına ait bir malı izinsiz almak yani hırsızlık, insan onuru ile bağdaşmayan kötü bir davranıştır. Hırsızlık toplumdaki huzur ve güvene zarar verir, insanları endişeye sevk eder. Bireylerin kendini güvende hissetmemesine sebep olur. Bir toplumda hırsızlık yaygınlaşırsa hiç kimse evinde rahat uyuyamaz. Hırsızlık toplumda birlik ve beraberliği, … Read more
“Her duyduğunu başkalarına anlatması, kişiye günah olarak yeter.” (Ebu Davud, Edeb, 80.) Gıybet ve iftira, toplumsal ilişkilere zarar veren kötü davranışlardandır. Gıybet, bir kimsenin arkasından, duyduğunda hoşlanmayacağı şekilde konuşmaktır. Yanımızda bulunmayan kişiyi incitici, küçültücü sözlerle anmak, onun dedikodusunu yapmaktır. İnsanları çekiştirmek, onun arkasından kötü konuşmaktır. (MEB Dinî Terimler Sözlüğü, s. 106.) İftira ise bir kimseye … Read more